Wybór fotelika samochodowego jest moim zdaniem jednym z istotniejszych wyzwań, przed którymi stoją rodzice w trakcie wyprawkowego szału zakupowego, bo od tego zależy, czy nasze dzieci będą bezpiecznie podróżować. Niestety na początku naszej rodzicielskiej kariery nie wiemy na ten temat nic, wybieramy to, co poleci koleżanka, albo co ma dobrą opinię na forum. Czasem trafimy na dobrego sprzedawcę, który wytłumaczy nam wszelkie fotelikowe niuanse, a czasem trafimy na kogoś, kto chce jak najszybciej nam coś sprzedać, bez wdawania się w edukowanie skołowanych rodziców.
Popełniamy wiele błędów, do których należy między innymi za szybkie przesadzenie dziecka do fotelika skierowanego przodem do kierunku jazdy oraz zbyt wczesna zmiana na fotelik dla starszaków. Edukacja w zakresie bezpieczeństwa dzieci w samochodzie jest u nas na tak niskim poziomie, że w sumie nie ma się co dziwić, że nie mamy zielonego pojęcia, z czym te foteliki się je i zupełnie nieświadomie narażamy własne dzieci na niebezpieczeństwo.
Dlatego dzisiaj mam dla was wpis, dzięki któremu fotelikowi nowicjusze będą mogli się dowiedzieć, jak długo należy wozić dzieci w fotelikach, jak dobrać fotelik do dziecka i o tym, kiedy, i dlaczego tak późno, powinniśmy przesadzać dzieci do kolejnych fotelików.
Przepisy dotyczące obowiązku przewożenia dziecka w foteliku samochodowym
Obecnie w Polsce istnieje obowiązek przewożenia dziecka w foteliku samochodowym od urodzenia aż do osiągnięcia 150 cm wzrostu. Nie ma już znaczenia ani wiek, ani waga dziecka. Oznacza to tyle, że nasze dziecko będzie mogło zakończyć fotelikową karierę gdzieś pomiędzy 10 a 14 rokiem życia, czyli do końca podstawówki się wyrobi ;)
A co jeśli nasze kilkunastoletnie dziecko waży więcej niż maksymalna waga podawana przez producenta fotelika (36 kg), a nie osiągnęło jeszcze 150 cm wzrostu? Zgodnie z prawem takie dziecko może jeździć bez fotelika na tylnym siedzeniu samochodu. Ale jeśli rodzice mimo to woleliby przewozić dziecko w foteliku, żeby mieć pewność, że pasy przebiegają prawidłowo, to wtedy można poszukać rozwiązań tam, gdzie dzieci są nieco cięższe :) W USA foteliki z ostatniej grupy wagowej przeznaczone są dla dzieci o wadze do 55 kg, więc można się zorientować, czy jakieś foteliki dostępne w Europie nie zostały przez przypadek przetestowane na ewentualność cięższego dziecka :)
Niestety w nowych przepisach znalazła się możliwość przewożenia maluchów (dzieci powyżej 3 roku życia) bez fotelika na tylnym siedzeniu, jeśli znajdują się tam już dwa zamontowane foteliki i nie ma możliwości zamontowania trzeciego. Dla mnie, jako mamy trójki dzieci jest to absolutnie nie do pomyślenia, bo nie chciałabym przed każdą podróżą wybierać, które dziecko jedzie dzisiaj bez fotelika. Moja wyobraźnia, w której dziecko w trakcie wypadku nurkuje pod pasem samochodowym bądź obija się głową o skorupy fotelików pozostałych dzieci, naprawdę nie pozwala mi zrozumieć, który rodzic świadomie zdecydowałby się na coś takiego. Pamiętajmy, że ciąża trwa 9 miesięcy, więc rodzice mają czas, żeby się przygotować do bezpiecznego przewożenia całej trójki :)
Z prawnych ciekawostek — przepisy nakazują prawidłowy montaż fotelika oraz dostosowanie fotelika do masy i wzrostu dziecka. I co ciekawe niespełnianie tych obowiązków zagrożone jest karą grzywny. Biorąc pod uwagę fakt, że około 70% fotelików nie jest montowanych prawidłowo, to wyczuwam tutaj żyłę złota ;)
Oczywiście w części pojazdów nie ma obowiązku przewożenia dziecka w foteliku — są to taksówki, specjalistyczny środek transportu sanitarnego oraz pojazdy Policji, Straży Granicznej lub straży gminnej (miejskiej). Jednak część korporacji taksówkarskich wychodzi naprzeciw oczekiwaniom rodziców i ma w swoich zasobach taksówki z fotelikami dziecięcymi. Taka usługa jest często dodatkowo płatna i wymaga dłuższego czasu oczekiwania, ale jeśli ktoś będzie chciał, to dostanie taksówkę z fotelikiem :)
Jak dobrać fotelik samochodowy do wieku/wzrostu/wagi dziecka?
Wybierając fotelik dla naszego dziecka, często popełniamy błędy. Nie mamy szczegółowej wiedzy na temat tego, jak dobierać fotelik i kiedy zmienić go na następny i niestety bardzo często robimy to zbyt szybko. Zresztą wcale nie jest łatwo się w tym odnaleźć, zwłaszcza że obecnie w UE współistnieją dwie różne regulacje dotyczące fotelików. Żeby nieco ułatwić fotelikowym nowicjuszom zrozumienie fotelików skupię się na tej regulacji, która jest bardziej popularna, i która dzieli foteliki według wagi dziecka.
Pierwszy fotelik samochodowy
Kiedyś było prosto, bo wiadomo było, że dla noworodka trzeba kupić tak zwane „nosidełko”, czyli fotelik samochodowy przeznaczony dla dzieci od urodzenia do 10 lub 13 kg. Od kilku lat coraz częściej można znaleźć foteliki z nieco szerszym przedziałem wagowym od 0 do 18 kg, więc przyszli młodzi rodzice mają coraz większy wybór i coraz trudniejsze decyzje do podjęcia :)
Foteliki 0-10 kg /0- 13 kg (grupa 0/0+)
To są foteliki przeznaczone dla noworodków i niemowląt. Zwane są „nosidełkami”, bo można je z samochodu w łatwy sposób wyciągnąć i przenosić w nich dziecko, a nawet zamontować je na ramie wózka. Te foteliki są małe i lekkie, ale tak naprawdę większość dzieci wyrasta z nich między 1 a 2 rokiem życia, więc jest to zakup na dość krótki czas.
Ponieważ istnieje obowiązek przewożenia dziecka tyłem do kierunku jazdy przez minimum pierwszych 15 miesięcy życia, to wszystkie foteliki w tej grupie skierowane są tyłem do kierunku jazdy. Do kanapy samochodowej montuje się je przy pomocy pasów samochodowych, ale do części fotelików można dokupić specjalną bazę (montowaną na pasy lub ISOFIX), dzięki której korzystanie z fotelika jest znacznie wygodniejsze. O tym, czy warto kupować foteliki z bazą, czy bez pisałam już TUTAJ, więc jeśli bijecie się właśnie z myślami na ten temat, to zapraszam do lektury :)
Foteliki z grupy 0 -13 kg rosną razem z dzieckiem. Przy noworodku używamy specjalnych wkładek wypełniających fotelik oraz specjalnej poduszki podtrzymującej główkę, później wyciągamy wkładkę i zostawiamy poduszkę, a na końcu wyciągamy poduszkę i tak jeździmy do czasu, aż dziecko w foteliku się nie mieści.
Kiedy zmieniamy fotelik na większy?
- Kiedy pomimo wyjęcia tych wszystkich dodatkowych wkładek i poduszek czubek głowy dziecka wystaje ponad obrys fotela.
- Kiedy nie możemy zapiąć pasów poprawnie (czyli są za krótkie).
- Kiedy dziecko przekroczyło wagę przypisaną do fotelika (czyli 10 kg lub 13 kg).
Wystające z fotelika nóżki, czy przekroczenie wagi 9 kg nie powinny być powodem do zmiany fotelika na kolejny. A niestety bardzo często rodzice biorą te czynniki za pretekst do zmiany fotelika. Najbezpieczniejszym sposobem podróżowania małych dzieci jest wożenie ich fotelu skierowanym tyłem do kierunku jazdy (tzw. RWF) i powinniśmy dążyć do tego, żeby dzieci podróżowały w ten sposób przez minimum 3, a najlepiej 4 lata.
Jeśli chcemy jak najszybciej pozbyć się fotelika z kategorii 0-13 kg, a nasze dziecko jeszcze z niego nie wyrosło, to zawsze możemy kupić fotelik skierowany tyłem do kierunku jazdy z kategorii 0-18 kg lub 9-25 kg. Będziemy mieć wtedy pewność, że nie zmniejszyliśmy bezpieczeństwa naszego dziecka.
Foteliki 0-18 kg (grupa 0/1)
Możemy pokusić się o kupno pierwszego fotelika z grupy 0-18 kg, będziemy mieć wtedy pewność, że fotelik posłuży nam długo (nawet 3-4 lata), więc łatwiej przyjdzie nam za niego zapłacić większą kwotę. Niestety foteliki z tej grupy wagowej kupuje się dość trudno — poszczególne modele bardzo się między sobą różnią, niełatwo jest znaleźć sprzedawcę, który potrafi pomóc w wyborze takiego fotelika, więc trzeba wcześniej trochę czasu poświęcić na przeszukanie Internetu w poszukiwaniu odpowiedniego fotelika.
Większość fotelików w tej grupie wagowej daje możliwość przewożenia dziecka tyłem aż do osiągnięcia wagi 18 kg, czyli do 3-4 roku życia, czyli tak długo, jak jest to zalecane u nas i praktykowane w Skandynawii. Każdy z tych fotelików nadaje się do przewożenia dzieci minimum półrocznych, ale jeśli zamarzy nam się taki fotelik dla noworodka, to powinniśmy im się przyjrzeć z bliska i sprawdzić, czy pozycja przewidziana dla najmłodszego dziecka nie jest zbyt pionowa, co niestety czasem się zdarza.
Z mojej perspektywy takim modelowym fotelikiem 0-18 kg, który nadaje się zarówno dla noworodka, jak i trzylatka jest fotel Klippan Kiss 2 – fotel, który potrafi dostosować pozycję do wieku dziecka i który może się pochwalić pozytywnym zaliczeniem Testu Plus, najbardziej wymagającego testu zderzeniowego. Więc jeśli ktoś z was myśli o jednym foteliku od noworodka do trzylatka, to powinien przymierzyć się między innymi do Klippana.
Fotele 0-18 kg są też bardzo dobrym wyborem jako fotel nr 2 dla drobnych dzieci, które co prawda wagowo mieszczą się jeszcze w foteliku 0-13 kg, ale są na nie zbyt wysokie lub zbyt rozwinięte (czyli chcą jeździć w pozycji siedzącej, a nie półleżącej, bo nie są bobasami, tylko małymi dziećmi). Idealnym przykładem dziecka, dla którego taki fotel będzie odpowiedni, jest moja Helena. Ma niecałe 2 lata, ale waży ok. 10 kg, nie zniosłaby podróżowania w pozycji półleżącej w foteliku z grupy 0+, a fotelik z przedziału 0-18 kg spokojnie wystarczy jej do 4 roku życia.
Kolejny fotelik samochodowy
Drugi fotelik najczęściej kupujemy dla rocznego czy dwuletniego dziecka i jak już wspominałam, ze względów bezpieczeństwa powinniśmy rozejrzeć się za fotelikiem montowanym tyłem do kierunku jazdy, bo jest to najbezpieczniejszy sposób na przewożenie małych dzieci. TUTAJ możecie przeczytać mój długi elaborat na temat tego, dlaczego tyłem jest bezpieczniej :) Ale oczywiście prawo daje nam możliwość przewożenia przodem do kierunku jazdy dzieci, które ważą powyżej 9 kg i są rodzice, którzy z tej możliwości skorzystają.
Foteliki 0-18 kg (grupa 0/1) – RWF
O tych fotelikach pisałam wyżej, więc nie będę się zbytnio powtarzać. Ten, kto nie czytał, niech przewinie stronę trochę do góry. Na zachętę napiszę, że jest to świetna opcja na drugi fotelik dla drobinek, które do tej pory jeździły w fotelikach 0-13 kg, ale marzy im się już nieco bardziej pionowa pozycja i ciekawsze widoki :)
Foteliki 9-18 kg (grupa 1) – FWF i RWF
W tej kategorii znajduje się znakomita większość fotelików skierowanych przodem do kierunku jazdy, które przeznaczone są dla kilkulatków (fotele FWF). Takie fotele montowane są do kanapy przy pomocy pasów samochodowych lub ISOFIXa, a dziecko przypinane jest do fotelika pięciopunktowymi pasami wewnętrznymi. Chyba najbardziej popularnym fotelikiem w tej kategorii jest Britax Romer King.
Ale w tej kategorii możemy znaleźć również fotele montowane tyłem do kierunku jazdy (np. Recaro Polaric), chociaż sama uważam, że zwolennicy długiego wożenia dzieci tyłem do kierunku jazdy powinni bardziej zainteresować się kolejną kategorią.
Foteliki 9-25 kg (grupa 1/2) – RWF
To jest idealna kategoria dla rodziców poszukujących drugiego (po 0-13 kg) fotelika dla swojego dziecka i przekonanych o tym, że chcą długo wozić swoje dziecko tyłem do kierunku jazdy. Te fotele nadają się do przewożenia dzieci od mniej więcej 9 miesiąca życia (o wadze minimum 9 kg) aż do 6-7 roku życia. Część foteli z tej kategorii daje możliwość zmiany kierunku ustawienia, co może okazać się przydatne, gdy dziecko zacznie dochodzić do górnego limitu wagowego fotelika i dojdziemy do wniosku, że nadszedł już czas na jazdę przodem do kierunku jazdy. Moimi ulubieńcami w tej kategorii są fotele Axkid Duofix czy Axkid Rekid.
Po czym poznać, że dziecko wyrosło nam z drugiego fotela i czas na zmiany? Jeśli nasze dziecko jeździ w foteliku tyłem do kierunku jazdy:
- Kiedy linia oczu dziecka wystaje ponad obrys fotela
- Kiedy nie możemy prawidłowo zapiąć pasów — są za krótkie lub wychodzą poniżej łopatek dziecka (powinny być równo z ramionami lub lekko poniżej)
- Kiedy dziecko przekroczy wagę przypisaną do fotelika (czyli 18 kg lub 25 kg).
A kiedy zmieniamy na większy fotel skierowany przodem do kierunku jazdy?
- Kiedy linia oczu dziecka jest ponad obrysem fotelika.
- Kiedy pasy wychodzą poniżej linii ramion dziecka (powinny być równo z ramionami lub lekko powyżej
- Kiedy dziecko przekroczyło maksymalną dopuszczalną wagę przypisaną do fotelika
Ostatni fotelik samochodowy
Foteliki 15-36 kg (grupa 2/3)
Te fotele różnią się od pozostałych fotelików, bo dziecko przypina się w nich przy pomocy pasa samochodowego — nie ma już wewnętrznych pasów pięciopunkowych. Jest to więc urządzenie, które ma sprawić, że pas samochodowy będzie miał odpowiedni przebieg, zarówno na biodrach, jak i na ramieniu dziecka. Dzięki tym fotelom starsze przedszkolaki i mali uczniowie siedzą wyżej i mają dodatkową ochronę boczną w razie wypadku.
Bardzo ważne jest to, żeby do takiego fotelika nie przesadzać dzieci zbyt wcześnie, bo pasy samochodowe nie są projektowane z myślą o małych dzieciach, tylko o ludziach dorosłych. I nie chodzi tutaj tylko o różnice we wzroście, ale przede wszystkim w budowie anatomicznej — dzieci różnią się od dorosłych wielkością i masą głowy w stosunku do reszty ciała, kształtem i budową kręgów i kości, czy rozwojem mięśni i ścięgien. W trakcie wypadku samochodowego takie dziecko przypięte pasami samochodowymi z dużym prawdopodobieństwem wślizgnie się pod pas, który zamiast na biodrach wyląduje na jego brzuchu, a to będzie może oznaczać poważny uraz narządów wewnętrznych. Byłoby bardzo dobrze, gdyby dzieci były przesadzane do fotelików z tej grupy wagowej najwcześniej około 4 roku życia.
Bardzo dużo foteli z tej grupy ma możliwość dodatkowego przymocowania do kanapy przy pomocy systemu ISOFIX. Może się to wydawać pozbawione sensu, bo ISOFIX „trzyma” fotel z dzieckiem ważącym max. 18 kg, ale jak się okazuje, taki system montażu może zwiększyć bezpieczeństwo starszego dziecka podczas zderzeń bocznych, więc jeśli mamy w samochodzie ISOFIX, to nawet starszakom warto zakupić taki fotel. Dodatkową zaletą takiego montowania jest fakt, że pusty fotelik nie lata po tylnej kanapie, ale siedzi stabilnie na miejscu, nawet jeśli pasażera na nim nie ma.
Podwyższenia 15-36 kg (grupa 2/3)
Sama widzę takie „podwyższenia” dosyć często i nawet moim znajomym zdarza się wozić dzieci na poddupnikach, więc wiem, jak ciężko idzie przekonywanie rodziców do tego, że nie jest to bezpieczny sposób przewożenia dzieci, ale serio, warto w tej kwestii zaufać tym, którzy produkują najlepsze foteliki i już od długiego czasu nie sprzedają rodzicom takich podwyższeń. Niech wasze dzieci dotrwają w pełnym fotelu 15-36 kg aż do swojego sto pięćdziesiątego centymetra wzrostu :)
A co to jest ten i-size?
Jak kupować foteliki?
Przydał Ci się mój wpis? Poleć go znajomym :)
JEŚLI CHCESZ PRZECZYTAĆ JESZCZE WIĘCEJ O BEZPIECZNYM PRZEWOŻENIU DZIECI W SAMOCHODACH TO ZAPRASZAM DO ZAJRZENIA NA POZOSTAŁE WPISY O FOTELIKACH SAMOCHODOWYCH.
